متن زیر سخنان آیت الله میرباقری به تاریخ 23 اردیبهشت ماه 99 است که به مناسبت شب قدر ایراد فرمودند. ایشان در این جلسه بیان میدارند؛ در روایتی از رسول خاتم صلی الله علیه و آله داریم که خدای متعال فضائلی برای امیرالمومنین قرار داده که عددش را جز خدای متعال نمی تواند احصاء کند. اما بهره ما از این فضائل چیست؟ در همین حدیث آمده است که کسی که به عنوان فضائل حضرت گوش بدهد گوشش تطهیر می شود، اگر فضائل ایشان را بخواند چشمش تطهیر می شود و اگر فضائل را به دیگران متذکر بشود زبانش تطهیر می شود. نکته دیگر این است که که یک عده ای در طول سال برای شب قدر زحمت می کشند که گوارایشان باد. اما برای ما که جا ماندیم و خودمان را آماده نکردیم تنها راه این است که امشب التجاء کنیم تا خدای متعال پرده را کنار بزند و فضل خدا را ببینیم. امشب آن کسانی که از غافله عقب افتادند و امید به فضل الهی دارند دامن وجود مقدس امام زمان را بگیرند و به کوتاهی خود اعتراف کنند و از خدا بخواهند که آنچه به اولیائش می دهد به آنها هم عطا کند، چون هیچ کسی جز امام زمان نمی تواند خدا را از ما راضی کند. شب قدر در یک کلمه، شب رسیدن به امام است. رزقی که امشب نازل می شود رزق ولایت امام است و ما خودمان را با این رزق باید تنظیم می کنیم.

فضائل امیرالمومنین و بهره ما از فضائل ایشان

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم  بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم  الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين  وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين  وَ اللَّعْنَةُ عَلَى أَعْدَائِهِم  أَجْمَعِين . امشب شب ضربت خوردن وجود مقدس امیرالمومنین علیه السلام است و آغاز شب های قدر و چیدن میوه ماه رمضان، یعنی تمام سال یک طرف این یک شب یک طرف. چرا که شب های قدر، شب هایی است که خدای متعال شفاعت نبی اکرم صلی الله علیه و آله را برای امت ایشان قرار داده است.

از یک طرف هم جدا باید خدای متعال را شکر کنیم که بعد از این ابتلاء و این تعطیلی مجالس الحمدلله با همین شکل محدود و مراعات قواعد خدا روزی کرده که دور هم جمع بشویم، که ان شاء الله شاکر این نعمت باشیم «لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَ لَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابِي لَشَدِيد»(ابراهیم/7). ان شاء الله خدای متعال توفیق بدهد یک دعا و استغفار جدی ای اتفاق بیافتد تا ابتلائات به راحتی از سر جامعه مومنین برداشته شود و دوباره بتوانیم در همین محافلی که دور هم جمع می شدیم و گاهی قدرش را نمی دانستیم شرکت بکنیم.

من یک حدیثی را در فضائل امیرالمومنین تقدیم می کنم و به همین حد هم اکتفا می کنم، چون بناست مجلس کوتاه باشد و آن قواعدی که فرمودند رعایت کنیم، بعد هم یک مختصری راجع به شب قدر عرض می کنم.

این روایت را مرحوم صدوق در امالی از امام صادق علیه السلام نقل کردند و حضرت هم از پدران بزرگوارشان تا می رسد به وجود مقدس نبی اکرم که فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى جَعَلَ لِأَخِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ فَضَائِلَ لَا يُحْصِي عَدَدَهَا غَيْرُهُ»(1)، خدای متعال برای امیرالمومنین که مقام اخوت با نبی اکرم دارند فضائلی قرار داده که جز خدای متعال کسی نمی تواند آنها را احصا کند. روایات هم وقتی این آیه شریفه «وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لا تُحْصُوها»(نحل/18) را در مقام تأویل بیان می کنند، می فرماید مقصود فضائل اهل بیت است.

«وَ الْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُر ما نَفِدَتْ كَلِماتُ اللَّه »(لقمان/27)، اگر تمام درخت ها قلم بشوند و تمام دریاها مرکب بشوند و باز بعد از این دریاها، دریاهای دیگری باشد، کلمات الهی تمام نمی شود، که فرمود: مراد از کلمات یعنی معصومین. حضرت فرمودند: فضائلی خدای متعال برای امیرالمومنین قرار داده که عددش را جز خدای متعال نمی تواند احصاء کند.

بهره ما از این فضائل چیست؟ فرمود: «فَمَنْ ذَكَرَ فَضِيلَةً مِنْ فَضَائِلِهِ مُقِرّاً بِهَا غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّر»، اگر یک فضیلت حضرت را کسی یادآوری کند در حالی که با قلبش اقرار به این فضائل می کند، خداوند همه گناهان گذشته و آینده اش را می آمرزد. پس آن چیزی که مهم است اقرار به مقامات است. در روایت می فرماید که علت این که انبیاء اولو العزم، اولو العزم شدند این است که وقتی مقامات اهل بیت عرضه شد، بی درنگ اقرار کردند، چرا که اقرار کردن یک عهد و مسئولیتی روی دوش ما می آورد.

فرمود: اگر کسی یک فضیلت از فضائل امیرالمومنین را نقل کند در حالی که اقرار به این فضیلت می کند «غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّر»، همه گناهان گذشته و آینده اش را خدای متعال می آمرزد، چون خدای متعال غفار است. پس اگر کسی وارد وادی ولایت امیرالمومنین شد خطاهایش قابل مغفرت است و اگر بیرون از این وادی بود عبادتش هم ارزش ندارد. شیطان دو رکعت نماز خوانده که حضرت فرمودند چهار هزار سال طول کشیده، پس به این چیزها خیلی نمی شود تکیه کرد.

اگر کسی با امام راه رفت زمین خوردن هایش جبران می شود. ولی اگر از امام جدا شد هرچه بخواهد با پای خودش برود فایده ندارد. در روایات فرموده اند که: «مَثَلُ أَهْلِ بَيْتِي كَمَثَلِ سَفِينَةِ نُوحٍ مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا هَلَك » مثل اهل بیت من مثل کشتی نوح است، هر کس آن را ترک کند غرق می شود و هر کس سوار بشود نجات پیدا می کند. پس در آن دریای مواج و طوفانی جز این کشتی پناهی نیست. لذا در این کشتی اگر کسی جلو بیافتد و یا پشت سر برسد هلاک می شود و فقط آنهایی که با این کشتی و اهل این کشتی هستند میرسند.

در روایات دارد که «أَنَّ الدُّنْيَا بَحْرٌ عَمِيقٌ قَدْ غَرِقَ فِيهَا عَالمٌ كَثِير»(2) دنیا یک دریای عمیقی است که خلق کثیری در آن غرق شدند و فقط یک دسته نجات پیدا می کنند، آن دسته کسانی هستند که «وَ أَنَّ سَفِينَةَ نَجَاتِهَا آلُ مُحَمَّد». لذا اگر کسی به امام رسید و فضائل امام را اقرار کرد، خدای متعال گناهان گذشته و آینده اش را می آمرزد. البته معلوم است کسی که به امیرالمومنین گره می خورد اهل بی مبالاتی نیست، بلکه گناه هایش لغزش و خطاست و خودش هم نمی خواهد گناه کند. در واقع مومنی که مقر به ولایت امام است اهل گناه نیست. حضرت فرمود: «وَ لَوْ وَافَى الْقِيَامَةَ بِذُنُوبِ الثَّقَلَيْن »  خدا همه را می بخشد و لو گناهان جن و انس را با خودش بیاورد ولی همانطور که عرض کردم مومن اهل گناه نیست.

اصلاً محبت امیرالمومنین با گناه سنخیتی ندارد و اشکال کثرت گناه هم این است که اگر انسان بی مبالات در گناه شد، خدای نکرده ولایت امام را از او می گیرند. «ثُمَّ كانَ عاقِبَةَ الَّذِينَ أَساؤُا السُّواى  أَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللَّهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِؤُن»(روم/10) در اینجا آیات یعنی ائمه علیهم السلام که پایانش تکذیب آیات است.

پس اقرار به فضیلت امیرالمومنین و متذکر شدن آن مطهر انسان است. باز از این بشارت لطیف تر این است که «وَ مَنْ كَتَبَ فَضِيلَةً مِنْ فَضَائِلِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ لَمْ تَزَلِ الْمَلَائِكَةُ تَسْتَغْفِرُ لَهُ مَا بَقِيَ لِتِلْكَ الْكِتَابَةِ»، اگر کسی یک فضیلت حضرت را ثبت کند مادامی که از آن کتابت باقی می ماند و دست به دست می چرخد و به نسل ها منتقل می شود، ملائکه برای صاحب این نوشته استغفار می کنند.

«وَ مَنِ اسْتَمَعَ إِلَى فَضِيلَةٍ مِنْ فَضَائِلِهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالاسْتِمَاعِ»، کسی که یک فضیلت از فضائل امیرالمومنین را استماع کند البته با همان شرط اقرار و تواضع و خشوع، گناهانی که از طریق شنیدن کسب کرده را خدای متعال می بخشد. یعنی اگر گوش انسان با شنیدن فضائل حضرت مأنوس شد، تطهیر می شود.

هر قوه ای گناهانی دارد. مثل اینکه چشم یک گناه دارد، گوش یک گناه دارد و الی آخر. پس در صحیفه وجودی مومن همه اینها هست. لذا یکی از راه های توبه این است که انسانی که گناه کرده بنشیند و فضائل امیرالمومنین را متواضعانه بخواند، متواضعانه نقل کند و متواضعانه بشنود. فرمود: «وَ مَنْ نَظَرَ إِلَى كِتَابَةٍ فِي فَضَائِلِهِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالنَّظَر»، اگر با چشمش فضیلتی از حضرت را از کتاب بخواند، خدا گناهانی که با چشم انجام داده را می آمرزد. از این راحت تر دیگر نمی شود!

عرض کردم که مومن نمی خواهد گناه کند و در حالی که گناه می کند از گناه خودش بدش می آید. فرمود: علامت ایمان این است که هم از گناه دیگری بدش می آید و هم از گناه خودش، هم فعل خوب را از دیگری می پسندد و هم از خودش، یعنی خودش را مدار نمی بیند بلکه مدار امامش است. «غَفَرَ اللَّهُ لَهُ الذُّنُوبَ الَّتِي اكْتَسَبَهَا بِالنَّظَر» اگر نگاه کند به فضیلتی از فضائل حضرت، آن گناهانی که با چشم کسب کرده خدا می آمرزد. تطهیر چشم یعنی همین. بعضی وقت ها دوستان از من سوال می کردند که آقا من چشمم را چه کار کنم؟ گفتم قرآن زیاد بخوانید. نکته اش همین است، چون قرآن سراسر فضائل امیرالمومنین است از نقطه تحت باء بسم الله تا آخر.

«وَلَايَتَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ قُطْبَ الْقُرْآنِ وَ قُطْبَ جَمِيعِ الْكُتُب »(3)، کسی که به عنوان فضائل حضرت، قرآن را گوش بدهد گوشش تطهیر می شود، اگر فضائل ایشان را بخواند چشمش تطهیر می شود، اگر فضائل را به دیگران متذکر بشود زبانش تطهیر می شود. در عالم خود ما خیلی وقت ها یک دستمان را شستشو می دهیم و می گوییم این ویروس رفت، چطور می شود نگاه کردن به فضیلت حضرت که متصل شدن به دریای ولایت حضرت است، در ما چنین تأثیری نداشته باشد؟!

ما با یک نگاه وصل می شویم. همینطوری که «النَّظَرُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِيسَ»(4)، آنجایی که آدم یک نگاه خطاآمیز می کند چشمش به دستگاه شیطان متصل می شود و آن وقت است که آن نگاه مثل تیر از چشم به قلب انسان می رود. وسوسه های شیطان قلب را تاریک می کند فضیلت امیرالمومنین هم همینطور است. نگاه به فضیلت ایشان نوری است که شمشیر جنود ابلیس را محو می کند. کسی می گفت در حرم امام رضا علیه السلام، حضرت با برق شمشیرشان جنود جهل را می زنند و لشکر شیطان را از آدم دور می کنند.

در ادامه روایت داریم که «ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ النَّظَرُ إِلَى عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عِبَادَةٌ»، یعنی نظر به امیرالمومنین هم عبادت است. نگاه انواع مختلفی دارد: مثل نگاه به کعبه که در روایت داریم. همچنین داریم که اگر کسی از سر محبت به پدر و مادر خودش نگاه کند خدای متعال ثواب یک حج را به او می دهد. یک کسی در مجلس نشسته بود گفت آقا یک کسی بیکار است و نشسته و نگاه محبت آمیز به پدر و مادرش می کند! حضرت فرمودند: مگر تو بخیلی؟! خدا می خواهد بدهد و خزینه اش هم بی منتهاست، پس با هر نگاهی ثواب یک حج می دهد!

«أَنَا وَ عَلِيٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّة» این روایت باطنش همین است دیگر، یعنی یک نظر نگاه محبت آمیز به امیرالمومنین ثواب یک حج را دارد. این که در زیارت معصوم می گویند ثواب هفتاد هزار حج هست یعنی همین، یک نگاه به امام حسین ثواب هفتاد هزار حج را دارد. «وَ ذِكْرُهُ عِبَادَةٌ» یاد امیرالمومنین عبادت است. این یعنی آدم وقتی بیکار است فضائل حضرت را یاد کند و در این فضیلت ها غرق بشود چرا که این عبادت خداست. «وَ لَا يُقْبَلُ إِيمَانُ عَبْدٍ إِلَّا بِوَلَايَتِهِ وَ الْبَرَاءَةِ مِنْ أَعْدَائِه » پس ایمان هیچ بنده ای قبول نمی شود مگر با ولایت حضرت و برائت از دشمنانش. من این روایت را خواندم برای فضائل حضرت، اما امشب شب قدر هست و راجع به شب قدر هم یکی دو نکته را بگویم.

فضایل ماه رمضان و بهره برداری از این فضائل

نکته اول این است که یک عده ای در طول سال برای شب قدر زحمت می کشند که گوارایشان باد. یک سال مراقبه می کنند که شب قدری بیاید و پرده ها کنار برود. از شب اول ماه رمضان هزار تا انا انزلنا می خواند. بعضی ها صد مرتبه «حم دخان» می خوانند که حضرت فرمود: شب بیست و سوم یک اتفاقاتی برایشان می افتد و خوشا به حالشان. به حضرت عرض کرد: پدر من از پدر بزرگوارتان اجازه گرفتند که روزی یک ختم قرآن بکنند و روز عید فطر هم این قرآن ها را به یک یک معصومین هدیه می کردند، این ثوابش چیست؟ حضرت فرمودند: کسی که این کار را بکند در قیامت با ماست. راوی تعجب کرد که سی ختم قرآن کردن و ثوابش را به معصومین هدیه دادن که عمل مهمی نیست که چنین ثوابی داشته باشد، برای همین حضرت سه بار جمله شان را تکرار کردند که پاداش این کار همراهی با ایشان است.

البته ما را از پس هم اندازی در قرائت قرآن منع کردند، چرا که قرآن باید با ادب حضور خوانده شود. «أَمَّا اللَّيْلَ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُم »(5)، یعنی در نماز شبشان ایستاده قرآن می خوانند، «قُمِ اللَّيْلَ إِلاَّ قَليلاً * نِصْفَهُ أَوِ انْقُصْ مِنْهُ قَليلاً * أَوْ زِدْ عَلَيْهِ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتيلاً»(مزمل/1-4). خدای متعال درباره آنهایی که با نبی اکرم هستند می فرماید: «إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنى  مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَ نِصْفَهُ وَ ثُلُثَهُ»(مزمل/20) ، پروردگار تو می داند که تو متناسب با شبهای سال نصف شب، دو ثلث شب و یک ثلث شب را بیداری، شبهای طولانی تر دو ثلث و شبهای کوتاه تر گاهی یک ثلث که این متناسب با حال آدم هم هست.

بعد حضرت حق می فرماید: «وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَك»، یک طائفه از آنهایی که به همراهی با رسول خدا رسیدند هم همینطورند و وقتی تو بیداری اینها هم بیدارند. کسی که با امام زمان است نمی شود بخوابد و امام زمانش بیدار باشد! «وَ طائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَك» اینها بیدارند و قرآن می خوانند که درباره این قرآن خواندن بعضی مفسرین گفتند که در نماز شبشان و ایستاده است. حضرت امیر هم فرمودند: متقین اینطوری اند که «أَمَّا اللَّيْلَ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُم ».

پس یک عده اینگونه اند که در ماه رمضان روزه شان، نماز شبشان، ابوحمزه شان، تلاوت قرآنشان و از همه مهمتر ترک معصیت شان به راه است. شخصی از وجود مقدس نبی اکرم وقتی خطبه شعبانیه را خواندند و فضائل ماه رمضان را بیان فرمودند، سوال کرد که آقا کدام عمل با فضیلت تر است؟ حضرت فرمودند: ترک معصیت. یک عده ای همه چیزشان به راه است که خوش به حالشان. اینها یک سال مراقبه می کنند که شب قدری بیاید و بهره اش را ببرند.

اما کسانی مثل ما که از امتحان عقب افتادیم مثل آنهایی که درس نخواندن و شب امتحان کتاب را پاره می کنند باید بدانند که با کتاب پاره کردن کسی به جایی نمی رسد. کسانی که مثل من از غافله عقب اند، تنها راه این است که امشب التجاء کنند تا خدای متعال پرده را کنار بزند و فضل خدا را ببینند. اگر مشاهده فضل حاصل شد این هم امیدوار می شود که خدای متعال در مقابل گناهش هم به او ثواب می دهد.

جبران و تدارک غفلت انسان در ماه رمضان

 این جمله در دعای وداع ماه رمضان است که جمله عجیبی است. در دعای وداع ماه رمضان حضرت فضائل ماه رمضان را می گویند که خدایا این ماه چه بابی بود که تو باز کردی. امام سجاد علیه السلام در صحیفه بعد از این که آن فضائل را نقل می کنند، آن خداحافظی های جانسوز را به ما یاد می دهند و می فرمایند: خدایا یک عده ای در ضیافت تو آمدند و تو در را باز کردی تو مقصر نیستی، کوتاهی از تو نیست کوتاهی از ماست. یک عده ای آمدند بهره های ماه را بردند و حالا ما در مهمانی تو زمین خورده ایم.

خدا رحمت کند یک عزیزی می گفت: اگر شما یک مهمانی دعوت کنید که این مهمان در مسیر آمدن ولو با اشتباه خودش تصادف کرده باشد، آیا شما خودتان را مسئول نمی دانید که بروید و یک جوری ضرری را که کرده تدارک کنید؟! بالاخره مهمان شما بوده و برای شما می آمده!

خدای متعال درهای ماه رمضان را باز کرده و شیاطین را قل و زنجیر کرده، درهای بهشت را باز کرده و درهای جهنم را بسته است، بعد هم ما را به وسیله امام زمان دعوت کرده است «السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا دَاعِيَ اللَّه» . یک عده ای فهمیدند که وقتی امام زمان دعوت می کند باید چطوری بیایند، یک عده ای هم مثل ما دیر آمدند یا نیامدند. چاره آنها این است که به خداوند عرضه بدارند که «وَ لَكَ مِنْ قُلُوبِنَا عَقْدُ النَّدَمِ وَ مِنْ أَلْسِنَتِنَا صِدْقُ الِاعْتِذَار» خدایا قلب ما با پشیمانی گره خورده و دیگر هیچ وقت از این پشیمانی جدا نمی شویم! چرا ما سر سفره مهمانی خدا نرفتیم و یا اگر رفتیم خطا کردیم و سفره را به هم زدیم؟! گاهی در مهمانی یک آدم های شری پیدا می شوند که سفره صاحب خانه را به هم می زنند و با مهمان هایش دعوا می گیرند.

خدایا «وَ لَكَ مِنْ قُلُوبِنَا عَقْدُ النَّدَمِ وَ مِنْ أَلْسِنَتِنَا صِدْقُ الِاعْتِذَار» علاوه بر پشیمانی قلبی ما زبان ما هم صادقانه عذرخواهی می کند، پس «فَأْجُرْنَا عَلَى مَا أَصَابَنَا فِيهِ مِنَ التَّفْرِيطِ». خدایا ما کوتاهی کردیم ولی ما مصیبت زده کوتاهی خودمان هستیم. ما مصیبت زده ایم که همه دارند از ماه رمضان دست پر می روند و ما دست خالی می رویم. خدایا ما مصیبت زده ایم و در مهمانی تو غصه دار شدیم، پس در مقابل مصیبت مان به ما مزد بده. درست است که تفریط کردیم اما خدایا آیا خوب است که ما در مقابل این کوتاهی که کردیم غصه دار از این مهمانی بیرون برویم؟!

در واقع ما داریم در مقابل گناه و کوتاهی خود از خدا مزد می خواهیم چرا که خدای متعال اجازه نمی دهد مهمان از مهمانی اش غصه دار بیرون برود! فقط شرطش همین است که بگوییم خدایا ما به کوتاهی خودمان معترفیم و اگر دست خالی برویم تو مقصر نیستی، تو سفره را پهن کردی اما ما گرسنه داریم از سر سفره تو بلند می شویم. «فَأْجُرْنَا عَلَى مَا أَصَابَنَا فِيهِ مِنَ التَّفْرِيطِ»، ما مصیبت زده ایم، حالا به این مصیبت زده یک مزدی بده، چه مزدی؟ «أَجْراً نَسْتَدْرِكُ بِهِ الْفَضْلَ الْمَرْغُوبَ فِيه » خدایا همه فضیلت های ماه رمضان را که اولیائت در آن رغبت می کردند و شبها تا صبح بیدار بودند که این فضیلت ها را به چنگ بیاورند، به ما هم بده! این خیلی عجیب است. بعد می فرماید: خدایا یک ذخیره ای عوض همه ذخایری که ما را به آن تحریص کرده و فرمودی بروید گنجینه های ماه رمضان را به دست بیاورید، به ما بده تا جای آن را پر کند!

در ادامه دعا این است که خدایا خیلی ماه رمضان ها می آید که ما زیر خاک هستیم، خدایا هرچه به همه خوب ها در آن ماه رمضان می دهی به ما هم بده. یعنی امام سجاد دارند به ما یاد می دهند با خدا چطوری روبرو بشوید. بنابراین آدم باید بفهمد که خدا کوتاهی نکرده است. اگر احساس کنی خدا کوتاهی کرده و خودت می توانستی تحویل بگیری، ده بار دیگر هم به شما بدهند محروم می شوی، ولی اگر انسان فهمید که او در را باز گذاشته و همه باب ها را به روی ما باز کرده، اما ما کوتاهی کردیم، بعد هم قلبش پشیمان شده و زبانش عذرخواه باشد، این موجب می شود که پرده ها کنار رود و انسان فضل خدا را ببیند.

پس می بیند که باب فضل است و اصلا باب عدل نیست. شما اگر درآمد خودتان را تقسیم کنید اگر به کسی بیشتر دادید کسی نمی تواند اعتراض کند، چرا که برای شماست و بی عدالتی نیست! کسی نمی تواند بگوید شما چرا مالتان را به فلانی می بخشید، چرا که مال خودتان است! خدای متعال در قیامت دارد به یک عده ای عطا می کند برای اینکه زحمت کشیدند. به یک عده ای همان مزدها را می دهد ولی زحمت نکشیدند! پس می گویند: خدایا چرا به اینها که زحمت نکشیدند این مزدها را می دهی؟ گفته می شود اینها دعا و التجاء کرده اند، ما هم بهشان دادیم.

در دعای کمیل آمده است که «وَ اجْعَلْنِي مِنْ أَحْسَنِ عَبِيدِكَ نَصِيباً عِنْدَكَ» خدایا من را از آن بندگانی قرار بده که نصیبشان در پیش تو از همه بهتر است، «وَ أَقْرَبِهِمْ مَنْزِلَةً مِنْك » و آنهایی که از همه به تو نزدیکترند، «وَ أَخَصِّهِمْ زُلْفَةً لَدَيْك » و آنهایی که کرامت خاصی برایشان قائل هستی. مگر می شود؟ «فَإِنَّهُ لَا يُنَالُ ذَلِك إِلَّا بِفَضْلِك» که اگر بحث فضل تو نباشد این شدنی نیست. یعنی نمی شود ما را کنار سلمان بنشانند، ولی اگر کسی به فضل خدا امیدوار شد و چنگ زد، خدا این را به او می دهد.

خدا می فرماید: «أَنَا عِنْدَ حُسْنِ ظَنِّ عَبْدِيَ بِي »(6) بنده اگر به من حسن ظن داشته باشد من به اندازه حسن ظنش به او می دهم. پس اگر خدای متعال بخواهد به یک کسی آنچه به سلمان داده بدهد، آیا کسی می تواند به خدا بگوید چرا عطا نمودی؟! در دعای ابوحمزه خواندید که می گوید خدایا عطا کن، بعد می گوید: «وَ أَنْتَ الْفَاعِلُ لِمَا تَشَاءُ تُعَذِّبُ مَنْ تَشَاءُ بِمَا تَشَاءُ كَيْفَ تَشَاءُ وَ تَرْحَمُ مَنْ تَشَاءُ بِمَا تَشَاءُ كَيْفَ تَشَاءُ وَ لَا تُسْأَلُ عَنْ فِعْلِكَ وَ لَا تُنَازَعُ فِي مُلْكِكَ» خدایا تو هر طوری بخواهی و به هر کسی که بخواهی و از هر راهی که بخواهی رحمتت را می رسانی و کسی حق ندارد در ملک تو با تو دعوا کند و از تو سوال و جواب کند!

رزق ولایت امام در شب قدر

امشب آن کسانی که مثل من از غافله عقب افتادند و امید به فضل الهی دارند دامن وجود مقدس امام زمان را بگیرند چون هیچ کسی جز امام زمان نمی تواند خدا را از ما راضی کند «يَا وَلِيَّ اللَّهِ إِنَّ بَيْنِي وَ بَيْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ذُنُوباً لَا يَأْتِي عَلَيْهَا إِلَّا رِضَاكُم » علت هم دارد چون ما در عالم وقتی خراب کاری می کنیم دستگاه حضرت را بهم می زنیم. ما در جبهه حضرت هستیم اما به شیطان دست می دهیم، لذا به ما می گویند که وقتی گناه کردید هم خودتان استغفار کنید و هم محضر رسول خدا بیایید تا پیامبر خدا برایتان استغفار کند. لذا امشب ما یک خطاهایی داریم که بساط حضرت را به هم ریختیم.

در روایت دارد در زمان حضرت موسی بن جعفر علیه السلام شیعیان یک خطایی کردند که بنا شد عذاب نازل بشود. حضرت فرمود: من مخیر شدم یا من بلا را بکشم یا شیعیان «فَوَقَيْتُهُمْ وَ اللَّهِ بِنَفْسِي »(7) و من خودم را سپر آنها کردم. امام زمان هم اینطوری است، منتها ما باید شرمنده باشیم که حضرت جور ما را بکشند و بخواهند اقداماتی بکنند و بلایی بکشند تا بلای حضرت ما را تطهیر کند.

شب قدر در یک کلمه، شب رسیدن به امام است. رزقی که امشب نازل می شود رزق ولایت امام است و ما خودمان را با این رزق باید تنظیم می کنیم. ما در عالم به اندازه ای که به امام زمان نزدیک هستیم و به اندازه ای که قوای مان ذیل امام زمان است، به همان اندازه عزیز هستیم. ما آمدیم تا در دنیا به امام برسیم و با ایشان حرکت کنیم، پس شب قدر شب رسیدن به امام است. یقین کردن به امام کار آسانی نیست، برای اینکه حجت تمام می شود و آدم باید راه برود چرا که راه رفته ها به یقین می رسند «وَ اعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقين »(حجر/99)، «وَ كَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ مَلَكُوتَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِين »(انعام/75)، امشب پرده ها کنار می رود و انسان ملکوت عالم و حضور امام زمان و نزول ملائک بر ایشان را می بینند. با این حساب مگر می شود شک کنی در این که این آقا ولی کل عالم است؟ مگر می شود شک کنی که عالم دست اوست؟ پس پرونده دستگاه حق و باطل و آن خلوت هایی که دشمنان ما دارند که ما از آن بی خبریم، نزد حضرت می آید.

پس امشب همه برنامه های سری و علنی روی میز حضرت می آید و بر حضرت چیزی مخفی نیست. در این تقدیری که امشب می شود و حضرت همه عالم را تقدیر می کنند دعا بفرماید که تقدیر ما این باشد که کنار حضرت و در جبهه حضرت باشیم.

از رزق هایی که امشب خدای متعال برای مومنین روزی کرده این است که شبهای قدر دوستان امیرالمومنین را با حضرت گره زده است که این خیلی باب عجیبی است. یعنی همه خیرات عالم به دست مقدس حضرت است و شب قدر ما هم با حضرت گره خورده است.

پی نوشت ها:

(1) الأمالي( للصدوق)، النص، ص: 138

(2) الكافي (ط - الإسلامية)، ج 1، ص: 16

(3) تفسير العياشي، ج 1، ص: 5

(4) الكافي (ط - الإسلامية)، ج 5، ص: 559

(5) الأمالي( للصدوق)، النص، ص: 571

(6) مصباح الشريعة، ص: 174

(7) الكافي (ط - الإسلامية)، ج 1، ص: 260