نسخه آزمایشی
پنج شنبه, 06 ارديبهشت 1403 - Thu, 25 Apr 2024

هيأت، استراتژي فرهنگي شيعه / تبيين اصول سياست هاي كلان حاكم بر هيأت

حجت الاسلام و المسلمين ميرباقري، هيجدهم ارديبهشت ماه در ديدار با اعضاي شوراي سياستگذاري هيأت رشت، برخي از اصول كلان و مهم «هيأت»، را تبييين نمودند. مقدم بودن توسعه نفس هيأت نسبت به هر اقدام فرهنگي ديگر در هيأت، الگوسازي هيأت هاي مركزي، تقويت شبكه هيآت، گفتمان سازي هيآت از مطالبات مقام معظم رهبري، ارتقاء منبر و مداحي، ادبيات وزين و محكم در مراثي و... نكاتي بود كه ايشان در اين ديدار بيان كردند. در ادامه گزارش تفصيلي اين ديدار كه در دفتر ايشان برگزار شد تقديم مي گردد.

حجت الاسلام و المسلمين ميرباقري در ابتدا به ضرورت آموزش فني سياست گذاري و چگونگي تبديل آن به برنامه پرداختند و در ادامه، سياست اصلي هيأت را تبيين نمودند. ايشان سياست اصلي هيأت را «خود هيأت» دانستند و در توضيح  اين مطلب گفتند:  به عنوان مثال، براي توسعه اثر مسجد مقدس جمكران گاهي گفته مي شود بايد بروشور تهيه كرد، سايت زد و ... ، اما گاهي مي گوييد جمكران بدل معنوي كعبه است كه هركس در اين مكان نماز بخواند مثل اين است كه در كعبه نماز خوانده باشد. اين يك منزلت تكويني است و يك حصني است كه حضرت ايجاد كرده اند و البته اين امر تنافي اي با كارهاي فرهنگي ندارد ولي كار اصلي جمكران، نفس زيارت جمكران است. ايشان در توضيح بيشتر اين نكته افزودند: اين كه مقام معظم رهبري فرموده اند تلاش كنيد تا 15 ميليون زائر جمكران به 50 ميليون برسد؛ اين خيلي فهم صائبي است. اين امر غير از سايت زدن و توليد بروشور است. يعني خود جمكران موضوعيت پيدا مي كند. به عبارت ديگر نبايد موضوعي را كه خود حضرت ايجاد كرده اند به حاشيه برود. البته توسعه زيارت جمكران نيازمند خيلي از امكانات است. ولي سياست اصلي در موضوع جمكران بايد خود جمكران باشد.

ايشان در ادامه، توسعه كمي و كيفي نفس هيأت را نيز سياست اصلي هيأت دانستند و افزودند: در هيأت نيز مطلب اصلي بايد نفس هيأت باشد. هيأت محل آدم سازي است كه اگر خوب احيا شود، حاشيه نمي خواهد. حواشي هيأت بايد حواشي بمانند و نبايد اصل شوند. اگر حواشي اصل شد، آثار هيأت به حاشيه مي رود. اين نكته، همان سياست اصلي هيأت است كه بايد آن را به برنامه تبديل كرد. اين كه چگونه مي توان موضوع هيأت و مراجعه به آن را افزايش داد نيازمند تدابير زيادي است.

حجت الاسلام و المسلمين ميرباقري محتواي اصلي هيأت را عزاري و اشك و سوز و آه دانستند و افزودند: اين اشك و سوز بايد همراه  با توجه به درگيري و بلاي معصومين عليهم السلام باشد كه اين درگيري و بلا، معبر عالم براي رسيدن به ظهور است. از درون اين عزاداري ها است كه هيآتي شكل مي گيرند كه سكولار نيستند.

ايشان در توضيح اين مطلب افزودند: به طور مثال اگر مأموريت اصلي مسجد به سمت خدمات ديگري غير از نماز  سوق پيدا كرد، از كار اصلي مسجد غفلت شده است. البته در مواردي ممكن است لازم باشد تا براي احياي مأموريت اصلي، خدمات ديگري هم ارائه شود. ولي مسجد بايد مأموريت خودش گسترش يابد. البته گاهي در پيرامون آن خدماتي هم داده مي شود ولي كار اصلي مسجد اين است كه جمعيت نماز اول وقت مسجد، شلوغ شود و در قدم بعد، نماز از شرايط لازم برخوردار شود. در مورد هيأت نيز همين گونه است. اين كه چگونه عزاداري و تجمع حول اين مصيبت افزايش پيدا كند؟ و خلاصه بسط هيأت، سياست اصلي در هيأت است. نفس موضوع عزاداري بايد خوب تدبير شود و مداحي و منبر ارتقا پيدا كند. هيأت بايد بتواند اين نياز افراد را متناسب با ذائقه هاي مختلف تأمين كند. مثلا همان طور كه اگر جواناني محتاج شورند و اين نياز آن ها تأمين مي شود، كساني هم به سطح عميق تري از عزاداري رسيده اند و دوست دارند چند ساعت گريه كنند هيأت بايد بتواند براي آن ها هم برنامه داشته باشد. اگر اين چنين شد، هيأت اثر خودش را مي گذارد. همين طور كه در طول اين هزار و چند صد سال، عزاداري امام حسين، اسلام را حفظ كرده است. حتي هيآتي كه جوان ها را مي آورند و هيأت را  از سياست دور نگه مي دارند، اين گريه ها در روز لازم، كار خود را مي كند. بالأخره جواني كه به هيأت مي آيد سكولار نمي شود و اساسا ذات هيأت سكولار شدني نيست.

ايشان يكي ديگر از نكات لازم در هيأت را الگوسازي براي هيآت ديگر دانستند و افزودند: الگو بايد قابل بهره برداري و تكثير باشد.

ايشان در باب سياست گذاري براي توسعه هيأت گفتند: اين سياست گذاري بايد براي توسعه هيآت و شبكه هيآت باشد نه آن كه صرفا معطوف به هيأتي خاص باشد و  فقط هيأت ما موضوعيت داشته باشد. يعني اگر هر آدمي صد ساعت در عزاداري امام حسين شركت مي كند اين ميزان بايد به هزار ساعت افزايش پيدا كند.

حجت الاسلام و المسلمين ميرباقري مردمي بودن هيأت را يك امتياز براي هيآت برشمردند و ضمن تأكيد بر ضرورت حفظ اين ويژگي در هيآت، بر نقش مهم هيآت در پيش برد انقلاب تأكيد ورزيدند و افزودند: هرچند هيآت بايد حالت مردمي خود را حفظ كنند و در شكل يك نهاد حكومتي ظاهر نشوند؛ اما در در عين دولتي نبودن، بايد بتوانند مطالبات رهبري را از بستر هيأت عبور دهند و انتظارات حاكم اسلامي را به  گفتمان تبديل كنند.

ايشان با تأكيد بر اينكه نقش اصلي هِيأت،  با گسترش رسانه ها كم نمي شود؛ در رابطه محتواي عزاداري ها در هيآت گفتند: بعد از انقلاب اسلامي به مرحله اي از رشد تاريخي رسيده ايم كه مسأله مصائب حضرت زهرا به فرهنگ عمومي تبديل مي شود بنابراين خط مبارزه، خيلي به ثقيفه نزديك شده كه به منزله عبور از يكي از مرزهاي تقيه است، خصوصا در مورد مصائب حضرت زهرا كه هيچ توجيه بردار نيست و مستقيما با ثقيفه در گير مي شود. فلذا دشمنان اهل بيت عليهم السلام آن را حاشا مي كنند.

ايشان در مورد حدود و كيفيت مراثي نيز گفتند: درگيري با جبهه دشمن را نبايد از ظرفيت تاريخي شيعه تند تر كرد. كه البته اصل آن نيز به دست معصوم است ولي در تندي و كندي آن بايد دقت كرد. همه روضه ها را بايد خواند و جامعه شيعه را بايد مطلع كرد ولي با ادبيات الغدير. ديگر اصل روضه تقيه نيست چنان كه مقام معظم رهبري هم روضه فاطميه مي گيرند. ولي در كيفيت روضه ها و نحوه اداره آن بايد دقت نمود و پشت سر ايشان حركت كرد.

حجت الاسلام و المسلمين ميرباقري در مورد تأثير هيأت و جايگاه آن افزودند: هيأت استراژي فرهنگي شيعه است. اگر همه فعاليت هاي فرهنگي را گسترش دهيم ولي عزاداري را كم رنگ كنيم كار شيعه پيش نمي رود. بنابراين بايد روي اين مسأله سرمايه گذاري كرد و البته كارهاي ديگر هم سر جاي خود معتبر است.

ايشان در ادامه افزودند: نبايد اختلافات سياسي موجب شود تا هيآت و گروه هاي جوانان، شقه شقه شوند. روضه حضرت زهرا به خودي خود بالاترين كار سياسي و انقلابي است كه فرد را تا مدت ها بيمه مي كند و زمينه را براي قدم هاي بزرگ تر و اصلاح اعتقادات فراهم مي كند.