متن زیر تقریر و خلاصه ای از جلسه 59 درس خارج اصول مبحث تعادل و تراجیح؛ جناب حجت الاسلام و المسلمین میرباقری است که در تاریخ یکشنبه 2 آذر 93 برگزار شده است. قابل ذکر است که متن برداشت شاگردان ایشان از مباحث است

جواب قابل ارائه از جانب مرحوم آخوند به مرحوم نایینی گذشت. ایشان میتوانند در پاسخ به مرحوم نایینی بگویند که ما هم قبول داریم که اگر قرینه قطعی برای تقیید مطلق آمد حجیتش را از این به بعد و مادامی که آن مقید حجت است از بین میبرد و در حجیت قبل از اقامه قرینه تأثیری ندارد ولی این امر منوط به اثبات قرینیت است وگرنه صرف منوط بودن حجیت مطلق به عدم ایصال مقید کافی نیست تا در مجمع مطلق با عام از حجیت مطلقی که منعقد شده است رفع ید کنیم حال آنکه در مجمع این دو متباینند. در واقع همه بحث بر سر همین است که آیا عموم قرینه بر مطلق است یا نه؟ مثلا آیا سیره ای عقلایی بر این قرینیت اقامه شده است یا نه؟ صرف تنجیزی بودن دلالت عام دلیل بر قرینیت بر مطلق نیست.

مرحوم نایینی ظهور تصدیقی متوسط اثبات میکند یا حجیت متوسط؟ حجیت متوسط قابل قبول است بخلاف ظهور متوسط.

درست است که محتمل القرینیه (مثل عام متصل) میتواند جلوی ظهور مطلق را بگیرد ولی بعد از انعقاد ظهور مطلق، صرف احتمال قرینیت نمیتواند جلوی حجیتش را بگیرد. لذا نزاع با مرحوم نایینی کبروی است بر اینکه آیا دلیلی بر قرینیت عام برای تصرف در مطلقی که ظهورش منعقد شده داریم یا نه؟

ظاهرا در هر شکل از انفصال، ظهور اطلاقی مطلق منعقد میشود و قرینیتی برای تقیید حجیت این ظهور نداریم. حتی اگر عام قبل از مطلق افاده شده باشد هم جلوی انعقاد یا حجیت ظهور مطلق را نمیگیرد الا اینکه در اثر افاده عام، ارتکازی نزد مخاطب شکل گرفته باشد که هنگام تلقی مطلق نزد او حاضر و متصل باشد که به منزله اتصال شده و مانع ظهور اطلاقی مطلق میشود.