أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيم  بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيم  الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين  وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين  وَ اللَّعْنَةُ عَلَى أَعْدَائِهِم  أَجْمَعِين . مسئله مهدویت را گاهی می شود به صورت یک مسئله ای در کنار مسائل دیگر مطرح کرد ولی یک موقعی ما آن را به یک رویکرد نسبت به مباحث و مسائل تبدیل می کنیم که همه مباحث و مسائل ما را تحت پوشش قرار می دهد، مثل خود رویکرد مهدویت در حیات اجتماعی و مسئله انتظار که گاهی اوقات یک مسئله ای در کنار بقیه امور است. گاهی اوقات می شود یک رویکرد به زندگی، تمام زندگی انسان را تحت تأثیر قرار می دهد، مثلا رویکرد انتظار که زندگی یک انسان منتظر و جامعه منتظر، کاملا متفاوت با دیگران می شود.

در حوزه مباحث اعتقادی و نظری هم همینطور است، یک موقع آدم بحث مهدویت را در عرض مباحث دیگر طرح می کند و گاهی اوقات هم یک بحث فراگیر است، مثل آن نگاهی که در عرصه روایات به قرآن است، فرمود «

الْقُرْآنُ  نَزَلَ  أَثْلَاثاً ثُلُثٌ فِينَا وَ فِي أَحِبَّائِنَا وَ ثُلُثٌ فِي أَعْدَائِنَا وَ عَدُوِّ مَنْ كَانَ قِبَلَنَا



»(1) ثلث دیگرش هم که در بعضی روایات دو قسم کرده که می فرماید امثال و احکام است که آنها هم در روایات به موضوع ولایت بازگشت داده می شود. بنابراین یک نگاه دیگری مثلا به موضوع امامت و ولایت در قرآن است که به جای این که ما مثلا از چند تا آیه استفاده کنیم، کل رویکرد قرآن بحث از ولایت و در ادامه توحید و صحبت از ولایت حق و باطل است.

در باب مهدویت هم همینطور است، می شود با رویکرد موعود بحث یک جوری باشد که تقریبا همه مباحث با رویکرد مهدوی انجام بگیرد و به اصطلاح انضمامی داشته باشد و یک بحث انضمامی در باب همه موضوعات صورت بگیرد و باید بحث مهدویت را به همین شکل پیگیری کنیم که ارتباط مهدویت به صورت منطقی، به عنوان یک موضوع مورد دقت قرار بگیرد. یک موقع است آدم می خواهد بیخود مسائل را به هم پیوند دهد و آن شکل پیوند دادن را آدم انجام ندهد بهتر است ولی آن انسجام منطقی که مباحث حول مهدویت می توانند داشته باشند، آن نباید از دست برود.