متن زیر تقریر و خلاصه ای از جلسه نود و یکم درس خارج فقه مبحث مکاسب محرمه؛ جناب حجت الاسلام و المسلمین میرباقری است که در تاریخ چهارشنبه هفتم خرداد 93 برگزار شده است. قابل ذکر است که متن برداشت شاگردان ایشان از مباحث است

گفتیم که «هدنه» به دوران ابتدایی شکل گیری جامعه مومنین گفته میشود که هنوز دولت مستقلی ندارند. همچنین «بینونت» به معنی دوران حرب نیست بلکه دورانی است که مومنین دولتی مستقل شکل داده اند.

با این حساب در روایت اول باب، حکم به جواز به این دلیل است که میدانید این سلاح در مبارزه با شما مومنین مصرف نخواهد شد، زیرا شما در اختفاء هستید (دوران هدنه).

در روایت دوم، در صدر روایت، آیا معیار جواز جنگ با اعداء ائمه علیهم السلام است و یا نجنگیدن با ائمه علیهم السلام؟ ذیل روایت قرینه است که عدم حرب با ائمه برای حکم به جواز کافی است. اما نسبت به جایی که نه با ما میجنگند نه با اعداء ما، روایت ساکت است.

توسعه حکم جواز برای زمان عدم حرب در دوره مباینت نیز، از روایت قابل استفاده است. زیرا در دوره مباینت (طبق مبنای مختار) که نه حرب است و نه صلح، مفهوم روایت حاکم به جواز است ← حکم مسئله در معنای مختار ما از مباینت با معنای مختار مرحوم شیخ تفاوتی ندارد.

لذا در روایت دوم، به قرینه ذیل روایت میتوان گفت مناط جوازبیع، عدم استعانت علیه ائمه است. یکی از مصادیق این استعانت علیه ائمه، تقویت بنیه اعداست به شکلی که موجب تضعیف مومنین شود.

اما آیا این حکم مخصوص مخالفین است یا اعم از مخالفین و کفار؟ صدر روایت اول با بیانی که در جلسه قبل بیان کردیم، تعمیم حکم را میرساند.