نسخه آزمایشی
سه شنبه, 18 ارديبهشت 1403 - Tue, 7 May 2024

جلسه 115 / تصویرگری (7) (برخی قیود حرمت تصویرگری)

متن زیر تقریر و خلاصه ای از جلسه 115 درس خارج فقه مبحث مکاسب محرمه؛ جناب حجت الاسلام و المسلمین میرباقری است که در تاریخ دوشنبه 10 آذر 93 برگزار شده است. قابل ذکر است که متن برداشت شاگردان ایشان از مباحث است

مرحوم شیخ میفرمایند: حرمت تصویر در جایی است که صنع الهی را تصویر کند نه مصنوعات بشری را. چون معنی ندارد چیزی خودش جائز الصنع باشد ولی تصویرش حرمت صنع داشته باشد. گرچه امکان عقلی دارد ولی ادله حرمت تصویر از این مورد منصرف است.

ثانیا باید صنعی از خدای متعال را تصویر کند که معجب باشد.  که دلیلی برای قبول این ادعا از مرحوم شیخ نداریم

ثالثا باید قصد ساختن مثال ذی الروح و صنع الهی را داشته باشد نه اینکه ساختمان یا وسیله ای بسازد و اگر اتفاقا شبیه مصنوعات الهی شد هم حرام باشد.  مرحوم شیخ ادعا نمیکنند که تمثال مثل تکریم است که از عناوین قصدیه باشد بلکه میفرمانید که آنچه از ادله مستفاد است این است که حرمت برای جایی است که قصد تصویرگری در بین باشد.

مرحوم شیخ میفرمایند: اگر قصد نباشد، حتی در صورتی که علم دارد که مصنوعش شبیه مصنوعات الهی خواهد شد هم حرمتی در بین نیست. این ادعای اخیر مرحوم شیخ محل تأمل  خلاف احتیاط است چون در تصویر ملائکه هم گفتیم که اگر به عنوان تصویر ملک، تصویری بکشد که میداند شبیه انسان خواهد شد، بخاطر شباهت به انسان حرام است. لذا باید گفت که حتی اگر برای صنعت وسیله ای صنعتی، وسیله ای میسازد که میداند شبیه مصنوعات ذی الروح الهی میشود، اشکال دارد و شاید بتوان گفت حتی شارع نمیخواسته چنین وسایل صنعتی نیز ساخته شوند.