جلسه ۹۴ مقتضای روایات علاجیه ۹
متن زیر تقریر و خلاصه ای از جلسه ۹۴ درس خارج اصول مبحث تعادل و تراجیح؛ جناب حجت الاسلام و المسلمین میرباقری است که در تاریخ سه شنبه ۱۹ اسفند ۹۳ برگزار شده است. قابل ذکر است که متن برداشت شاگردان ایشان از مباحث است
بحث این جلسه در این است که مراد از شهرت در مقبوله چیست؟
مرحوم خویی تطبیق دو صفت «
فَإِنَّ الْمُجْمَعَ عَلَيْهِ لَا رَيْبَ فِيه
» و «أَمْرٌ بَيِّنٌ رُشْدُه» بر مشهور را دال بر لغوی بودن معنای شهرت گرفته اند.
این ادعا از مرحوم خویی قابل اخذ است.
احتمال دیگری که میتوان داد این است که مشهور در این روایت بر «
أَمْرٌ مُشْكِلٌ يُرَدُّ عِلْمُهُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى رَسُولِهِ
» تطبیق شده است. بعد از مشکل شدن امر مشهوری که معارض دارد، امام علیه السلام که مردود الیه مشکلات است در این خبر، آن را به دلیل مجمع علیه بودن راجح دانسته اند.
این احتمال خلاف ظاهر است. لذا معنایی که مرحوم خویی ارائه نموده اند اخذ میشود. لذا شهرت در مقبوله به معنی شهرت روایی و آن هم معنای لغوی شهرت مراد است. به همین خاطر از قواعد تمییز حجت از لا حجت است نه از مرجحات.
اما مراد از «شهرت» در مرفوعه هم ابتدائا قابل تطبیق بر شهرت روایی هم هست. اما مرحوم شهید صدر میفرمایند: شهرت روایی بودن در این روایت با اینکه بعد از ارجاع به شهرت به صفات راوی ارجاع داده اند سازگار نیست. چون ارجاع به صفات راوی برای تثبیت صدور روایت است، در حالی که اگر خبرین شهرت روایی داشته باشند، صدورشان ثابت است و دیگر ارجاع به صفات راوی معنی ندارد. لذا باید شهرت را در مرفوعه زراره به شهرت فتوایی حمل کرد.
الا اینکه بگوییم افقهیت یا اوثقیت (که مراد اوثقیت در علم به روایات است) علاوه بر تصحیح سند، جهت صدور را هم تصحیح میکند.
*****
آیات و روایات بحث:
۱-
فَإِنَّ الْمُجْمَعَ عَلَيْهِ لَا رَيْبَ فِيه
– الکافی، ج۱، ص۶۷
۲-
أَمْرٌ مُشْكِلٌ يُرَدُّ عِلْمُهُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى رَسُولِهِ
– الکافی، ج۱، ص۶۷