همانطور که گفته شد مباحث خمس فوائد پنج محور اصلی دارند یکی وجوب و دیگری تنقیح موضوع این خمس و سوم بررسی روایات تحلیل و مدلول آن و چهارم کیفیت تعلق خمس و بحث پنجم هم استثناء مؤونه است. تا اینجا اصل وجوب بررسی شد و موضوع هم اجمالا بررسی شد و گفته شد که مستفاد از روایات این است که موضوع خمس مطلق فوائد ...
مشهور و بلکه بالاتر از مشهور قائل اند که مهریه و عوض خلع متعلق خمس نیستند. برای این مطلب که مهریه و خلع با اینکه فایده هستند چطور متعلق خمس نیستند اینطور استدلال شده است که عدم تعلق خمس به این موارد امر متسالم فقهی است که کاشف از این است که قطعا مهریه متعلق خمس نیست. یعنی در این مسئله که اینطور مبت ...
همانطور که گفته شد مرحوم سید در خمس فوائد، موضوعات را چهار دسته کرده اند یکی تکسبات است که ایشان میفرمایند متعلق خمس هستند و دوم هدیه و وصیت است که ایشان میفرمایند اقوی این است که متعلق خمس است و در مواردی همانند ارث غیر محتسب توقف کرده و دسته چهارم همانند مطلق ارث است که ایشان میفرمایند متعلق خمس ...
در هبه و هدیه گفته شد که مانعی از تعلق خمس به آنها وجود ندارد اما درباره میراث، مرحوم سید در ارث غیر محتسب توقف و احتیاط کرده و در میراث محتسب فتوی به عدم خمس داده اند البته احتیاط مستحب را نیز بیان کرده اند.
مرحوم سید درباره میفرمایند اکتسابات قطعا متعلق خمس است اما نسبت به فوائدی که اکتساب نیست همانند هبه نیز فرموده اند علی الاقوی متعلق خمس است (البته ایشان هبه، هدیه و جایزه را بیان کرده اند که اختلافاتی بین آنهاست و ایشان میخواهند بفرمایند همگی متعلق خمس هستند) و در بعض موارد همانند ارث غیر محتسب و و ...
همانطور که گفته شد مرحوم سید قائل اند که همه انواع تکسبات متعلق خمس هستند و همچنین در اجارات و بلکه اجرت بر عبادات هم ایشان قائل به خمس هستند و حتی ایشان فرموده اند مطلق الفوائد متعلق خمس هستند لکن ایشان در مواردی هم به نحو احتیاط واجب حکم به پرداخت خمس کرده اند همانند ارث غیر محتسب و حاصل وقف خاص ...
از مجموع این روایات وجوب خمس در مطلق درآمد ها استفاده میشود و بلکه خمس برای خمس هدیه هم کفایت میکند، اما باید در جمع بین ادله بحث شود که آیا مطلق هدیه متعلق خمس است یا مقید به خطیره بودن میشود و هکذا
واضح است که این روایت دلالت دارد ارباح مکاسب متعلق خمس است و این خمس بعد از مؤونه است اما فوائدی که از طریق کسب نباشد را در صورتی شامل میشود که در مایستفید طلب و مشقت اخذ نشده باشد چنانچه بعضی فرموده اند که باب استفعال دال بر طلب و مشقت است و لکن همانطور که گفته شد این کلام خیلی واضح نیست و باب است ...
اگر مراد از مؤونه، مؤونه تحصیل باشد که روشن است که مراد از خمس مطلق خمس است چراکه واضح است که خمس در همه متعلقات خمس بعد از مؤونه خواهد بود. اما اگر مؤونه سنه باشد یا مطلق باشد این جهت محل بحث خواهد بود که آیا مراد مطلق متعلقات خمس است یا فقط ناظر به خصوص ارباح مکاسب است؟
مفردات روایت شریفه در روایات گذشته بررسی شد و دو نکته در این روایت شریف باید بررسی شود، اول اینکه آیا مراد از خمس در این روایت شریفه خصوص خمس فوائد است یا اعم است و دوم اینکه آیا مراد از مؤونه خصوص مؤونه تحصیل است یا شامل مؤونه عیال نیز میشود؟ درباره مؤونه در این روایت شریفه بعضی فرموده اند ظهور در ...
مطالب پربازدید
- جلسه 195 خارج فقه کتاب الخمس/ بررسی مسئله طیب مولد و دلالت تحلیل در ... (1046 بازدید)
- جلسه 198 خارج فقه کتاب الخمس/ روایت صحیحه علی بن مهزیار در اجاره یا ... (952 بازدید)
- جلسه 197 خارج فقه کتاب الخمس/ روایت مستطرفات سرائر و بررسی سند و ... (950 بازدید)
- جلسه 202 خارج فقه کتاب الخمس/ بررسی موضوع خمس در روایات باب هشتم (942 بازدید)
- جلسه 183 خارج فقه کتاب الخمس/ ادامه بررسی روایت ابوعلی راشد و دلالت ... (908 بازدید)
- جلسه 176 خارج فقه کتاب الخمس/ شروع بحث خمس ارباح مکاسب، جمع بندی ... (903 بازدید)
- جلسه 180 خارج فقه کتاب الخمس/ جمع بندی مکاتبه اشعری و بررسی احکام ... (896 بازدید)
- جلسه 201 خارج فقه کتاب الخمس/ بررسی صحیحه بزنطی و شمول نسبت به متعلق ... (825 بازدید)
- جلسه 213 خارج فقه کتاب الخمس/ مال متعلق خمس و نظریات مختلف در باب ... (817 بازدید)
- جلسه 212 خارج فقه کتاب الخمس/ بررسی خمس فریضه و سنت و مسئله استثناء ... (711 بازدید)